تولید, بسته بندی و نگهداری عسل شان

روش تولید عسل شان

عسل شان عبارت است از عسلی که داخل سلول های شان ذخیره شده باشد. قبل از اختراع اکستراکتور, عسل فقط در داخل شان ها به فروش می رسید. با به کار گیری این وسیله به منظور بالا بردن تولید, سهولت عرضه کردن آن به خریداران در امر تولید, بسته بندی و توزیع عسل به سمت عسل تصفیه شده گرایش پیدا کرده و امروزه اکثر مردم تصورشان از عسل, همان عسل تصفیه شده است که امروزه به صورت مایع به فروش می رسد, اما هنوز به طور محدود متقاضی عسل شان وجود دارد.

خبرگان عسل مدعی هستند که در صورت استخراج, گرم کردن و تصفیه عسل بعضی از مواد آروماتیک که در عطر و طعم عسل موثرند, از بین می رود و تنها با خرید عسل شان است که مواد بسیار حساس موجود در عسل باقی می ماند. بعضی از خریداران برای عسل شان که به طرز جالبی بسته بندی شده بهای بیشتری می پردازند و برخی از زنبورداران با رضایت خاطر حاضرند برای تولید عسل شان دقت و تلاش بیشتری نمایند.

تولید عسل شان خوب و قابل توجه, یک هنر است. زنبوردارانی که عسل شان تولید می کنند معمولا کندوهای خود را پرجمعیت نگه داشته و مانع بچه دادن آن می شوند و به محض نزدیک شدن جریان شهد اقدامات لازم را از قبیل دادن طبقه و موم و غیره به کندو به عمل می آورند.

بهترین عسل شان در جاهایی تولید می شود که جریان شهد در یک زمان قابل پیش بینی آغاز شود و مدت آن طولانی بوده و رنگ عسل منطقه نیز یکنواخت باشد. در عین اینکه معمولا عسل شان تولید شده دارای سایه هایی از رنگ های مختلف است ولی مصرف کنندگان, عسل شان یکنواخت را ترجیح می دهند.

عسل در شان بهترین طعم را داشته و معمولا گران تر است, زیرا در بسته بندی طبیعی که توسط زنبور عسل انجام گرفته در دسترس قرار دارد, ولی کشورهایی که به واردات موم متکی هستند مانند ایران که امروزه با کمبود شدید موم مواجه است و اصولا کمبود موم در جهان مسئله مهم و حل نشدنی می باشد, عرضه عسل با موم خطایی بزرگ است و این کار باعث هدر رفتن مقدار زیاد موم در کشور می گردد. به همین دلیل به زنبورداران کشورمان توصیه می شود که عسل های تصفیه شده بدون موم به بازار عرضه کنند تا مسئله کمبود موم در کشورمان انشاالله برطرف شود.

روش بسته بندی عسل شان

امروزه عسل شان را با سه نوع بسته بندی به بازار عرضه می کنند:

1 . بسته بندی خود زنبور عسل: برای این کار شان را در داخل کندو گذاشته و مستقیما به وسیله زنبور عسل پر شده و به همان صورت به بازار عرضه می گردد.

2 . به صورت قطعات بریده شده: می توان شان عسل را با کاردک نازک یا تیز و ابزار برنده داغ شده مخصوص به قطعات مختلف بریده و این قطعات را در اتاق گرم یا روی شبکه های توری فلزی قرار داد تا عسل های سلول های بریده شده چکه کرده و کاملا خشک شود. سپس آنها را در کیسه پلاستیکی مانند سلوفان یا در جعبه های پلاستیکی بسته بندی کرد.

3 . مخلوط عسل شان و تصفیه شده: برای این کار قطعه ای از عسل موم را در داخل قوطی شیشه ای دهان گشاد یا جعبه پلاستیکی قرار داده و روی آن را تا اندازه معین عسل تصفیه شده می ریزد.

روش نگهداری عسل شان

ارزش عسل شان به مقدار زیاد به ظاهر آن بستگی دارد, لذا دقت در جا به جا کردن آن اهمیت زیادی دارد. پروانه موم خوار ممکن است برای عسل شان آفت مهمی محسوب شود اما این حشره نمی تواند روی موم های سفید زندگی خود را کامل کند, وی آثاری مانند لاروهای کوچک مرده و تونل هایی روی پولک های قاب های پر از عسل از خود باقی می گذارد که باعث کاهش کیفیت عسل شان هنگام عرضه به بازار گشته و روی مصرف کننده اثر نامطلوب دارد, به همین دلیل باید شان ها را با داروهای مجاز و موثر گازی ضدعفونی نموده و یا اینکه آنها را در فریزر قرار داد.

{ مرتضی علی آقایی نراقی }