سازمان دادن داخل کندو برای زمستان گذرانی

سازمان دادن داخل کندو در زنده ماندن کلنی در زمستان مهم است. معمولا ملکه در وسط خوشه که شکل کروی دارد شروع به تخمریزی می کند. این توده کروی در وسط قرار دارد و به تدریج به قسمت بالای کندو حرکت می کند. گرده در طبقات کندو به شکل دوایر متحدالمرکز در طرفین و بالا و عسل در خارج از این قسمت قرار گرفته است. در حین بازدید معمولی کندو در تابستان گاهی این وضع طبیعی و ایده آل برهم می خورد. سلول های محتوی عسل که درپوش نداشته باشند اگر در قسمت پایین توده قرار داشته باشند به سرعت به قسمت بالا انتقال می یابند.

وقتی پاییز فرا می رسد, منطقه پرورش نوزاد به طبقه دوم و سوم انتقال می یابد و طبقه پایین خالی از نوزاد و فقط در آن گرده باقی می ماند. در این صورت طبقه پایین باید برداشته شود و طبقات محتوی نوزادان به پایین انتقال یابد. طبقه خالی ممکن است در انبار گذاشته شود و یا این که اگر لازم باشد در بالای طبقات دیگر قرار گیرد. باید دانست که این طبقه که در بالا قرار دارد, نباید خالی باشد. زیرا اگر توده زنبوران به طبقه خالی که در بالا قرار دارد راه یابند در سرمای زمستان از گرسنگی تلف می شوند حتی اگر در طبقات پایین عسل وجود داشته باشد.

تهویه نیز مهم است. به ازاء مصرف هر 4.53 کیلوگرم عسل حدود 3.785 لیتر آب در محیط اطراف رها می شود. در مواقع عادی سال این حالت مسئله مهمی ایجاد نمی کند اما در زمستان این آب روی سطوح داخلی و سرد کندو بخصوص در بالای توده زنبوران متراکم شده و یخ می زند. وقتی حرارت کمی بیشتر شود این برفک ها آب می شود و قطره قطره روی توده زنبوران فرو می ریزد. در عین اینکه کلنی های قوی از پس این مشکل برمی آیند ولی برای کلنی های ضعیف این عمل زیان آور است.

مدت های زیادی برای این مشکل عقاید متفاوتی وجود داشت. قرار دادن مواد جذب کننده رطوبت و عایق در روی درپوش داخلی کندو یکی از راه ها بود. راه دیگر این بود که تمام قسمت های کندو را عایق بندی کنند و راه سوم این بود که سوراخی به قطر 2.5 سانتی متر در روی بدنه بالایی کندو تعبیه نمایند. کسانی که طرفدار تئوری حفظ حرارت در داخل کندو هستند معتقدند با این عمل حرارت همراه رطوبت از کندو بیرون می رود و به این جهت کلنی ناگزیر به مصرف عسل بیشتری می شود, اما با یک سری اندازه گیری های دقیق درجه حرارت در داخل کندو معلوم شده است که این نظریه درست نیست و امروزه ایجاد دریچه تهویه در بالای کندو قویا توصیه می شود.

{ مرتضی اسماعیلی }