فروش ملکه کارنیکا
آموزش

بره موم, خواص و کاربردها

بره موم چیست؟

بره موم حاوی حدود 50 درصد صمغ یا رزین گیاهان, 30 درصد موم, 10 درصد اسیدهای چرب ضروری, 5 درصد گرده گل و 5 درصد دیگر آن از ترکیبات آلی, ویتامین ها و عناصر معدنی مانند نقره, سدیم, جیوه, مس, منگنز, آهن, کلسیم, وانادیم و سیلیس تشکیل شده است. مقدار و نوع ترکیبات بره موم بسته به مکان, زمان جمع آوری و روش تولید آن متفاوت است.

بره موم با نام Glossary Link Propolis Propolis یا Beeglue که به معنی چسب زنبور عسل است, در دنیا معروف می باشد. Propolis ریشه یونانی داشته و از دو جز Pro به معنای دفاع کردن و Polis به معنای شهر ( کندو ) تشکیل شده است. همچنین بره موم در برخی از کشورها اسامی تجاری خاص خود را دارد, به عنوان مثال در کشور کانادا و آمریکا Probax و در ایتالیا Dermitact و در انگلستان به نام Butter cup lozenges معروف می باشد.

بره موم در زبان پارسی نام روستایی است که در بخش خرقان شهرستان ساوه می باشد و تعریف کاربردی دیگری برای بره موم در منابع داخلی مشاهده نمی شود.

خواص و ترکیبات شیمیایی بره موم

رنگ و عطر بره موم در مناطق مختلف متفاوت بوده و ویژگی های آن وابستگی کامل به نوع گیاهان موجود در هر منطقه دارد.

بره موم در درجه حرارت 83 درجه سانتی گراد ذوب می شود, در حالی که درجه حرارت ذوب موم 63 درجه سانتی گراد می باشد, بنابراین به کمک حرارت می توان آنها را از یکدیگر تفکیک کرد. بره موم در هوای سرد سفت و شکننده و در هوای گرم نرم و چسبناک می گردد.

بره موم در حلال های آلی مانند الکل اتیلیک, استون, بنزن و غیره به مقادیر متفاوت حل می شود. روش معمول استخراج بره موم به وسیله الکل می باشد. الکل می تواند قسمت قابل حل بره موم را از قسمت غیرقابل حل آن جدا کند.

روش تولید بره موم به وسیله ی زنبور عسل

زنبور عسل ابتدا تکه های رزین یا صمغ تراوش شده از جوانه یا تنه برخی درختان را به وسیله پاهای عقب و قطعات دهانی جدا می کند و سپس آنها را به کمک بزاق دهان نمناک و شکل حبه مانند به آن می دهد و در نهایت به وسیله ی آرواره ها و به کمک پاها حبه ها را در داخل سبد گرده در پاهای عقبی قرار داده و به کندو حمل می نماید.

در بین نژادهای مختلف زنبور عسل از نظر مقدار جمع آوری بره موم, اختلاف شدیدی وجود دارد و نژاد قفقازی بیشتر از سایر نژادها بره موم جمع آوری می‌کند. مقدار بره موم جمع آوری شده توسط هر کلنی تا حدودی بستگی به عوامل و شرایط فصلی دارد. معمولا زنبورها در پاییز بره موم بیشتری جمع آوری می کنند. یک کلنی زنبور عسل سالانه به طور متوسط حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم بره موم جمع آوری می کند.

مصارف بره موم در کندوی زنبور عسل

بره موم به عنوان ماده ی ضد عفونی کننده و عاملی موثر در پیشگیری از ورود و شیوع بیماری ها در کندو به کار می رود. این ماده در محل ورود زنبوران به داخل کندو قرار داده می شود و به دلیل این که زنبورها پیش از ورود به کندو از روی آن عبور خواهند کرد, احتمالا می تواند نقش ضد عفونی کننده دست و پای زنبوران را در بدو ورود به کندو ایفا نماید.

همچنین پر کردن شکاف های کندو, تنگ کردن سوراخ های تهویه, تنگ کردن دریچه پرواز در زمستان, ترمیم شکستگی های کندو, جلا دادن و ضد عفونی کردن جدار داخلی کندو و قاب ها, محکم کردن محل اتصال قاب های عسل به کندو و به یکدیگر از دیگر کاربردهای بره موم است. به جهت خواص ضد ميكروبی كه بره موم دارد, زنبور عسل سلول های شش گوش کندو را با لايه نازكی از بره موم می پوشاند.

در صورت ورود جانداری به درون كندو و در صورت كشتن آن, اگر نتوانند آن را از كندو خارج نمايند به جهت جلوگيری از فساد, آن را با لايه ای از بره موم می پوشانند و در واقع موميایی مي نمايند .

هنگامی كه شهد گل ها در طبیعت زياد باشد, كارگران بره موم جمع آوری نمی كنند. بره موم بیشتر در اوايل فصل, زمانی كه كارگران گرده گل جمع می كنند و اواخر فصل وقتی كه هوا رو به سردی می گرايد, جمع آوری می شود. جمع آوری بره موم در گرم ترين ساعات روز انجام می گيرد.

خواص پزشکی بره موم

این ماده خارق العاده خواصی شامل اثر ضد باکتریایی, ضد قارچی, ضد انگلی, آنتی اکسیدانی, ضد التهابی, ضد پوسیدگی دندان دارد. همچنین به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی بدن, بهبود دهنده اختلالات دهان و لثه, بی حس کننده موضعی و کاهش دهنده فشار خون کاربرد دارد.

کاربردهای امروزی بره موم

  1. کاربردهای آرایشی

مصارف پوستی و آرایشی, امروزه متداولترین کاربردهای برای بره موم و عصاره های آن می باشند. اثرات آن روی ترمیم و نوسازی بافت کاملا بررسی گردیده است. بره موم همراه با خواص باکتری کشی و قارچ کشی خود, فوائد بسیاری در کاربردهای مختلف در مواد آرایشی فراهم می آورد.

بسیاری از ویژگی های مفید بره موم شامل فعالیت های ضد باکتری, ضد قارچی, ضد ویروسی, ضد جوش سر و صورت, ضد التهاب, ضد اکسیداسیون, ترمیم زخم ها, تحریک جریان خون و مخاط و اثرات بی حسی موضعی آن اثبات شده است.

سمیت کم و سازگاری خوب بره موم با پوست نشان داده شده است ولی بایستی در نظر داشت که به مقدار کم عکس العمل های حساسیت زا را دارا می‌باشد. بره موم اصولا به عنوان یک عامل ضد بو و پاک کننده پوست استفاده می شود. البته به عنوان یک نگهدارنده و محافظت کننده هم کاربرد دارد.

از دیگر کاربردهای بره موم در مواد آرایشی می توان به ضد بو و ضد عرق, ضد پوست اندازی و شوره سر, شامپو و لوسیون مو, عامل ضد میکروبی و ترمیم دهنده, فرآورده‌های پس از اصلاح صورت, عامل ضد تحریک و ضد باکتری, ضد جوش صورت, عامل پاک کننده, دهان شوها و خمیر دندان ها, نگهدارنده, گیرنده رایکال های آزاد و کرم ضد پیری اشاره کرد.

  1. کاربرد دارویی

مصارف دارویی بره موم شامل مداوای قلب و عروق, کم خونی, دستگاه تنفسی, مراقبت دندان, بیماری های عفونی, مداوای سرطان, تقویت و بهبود دستگاه دفاعی بدن, دستگاه هاضمه, حفاظت و تقویت کبد, بیماری های پوستی مانند ترمیم بافت زخم ها, اگزما, التیام زخم ها به ویژه زخم های سوخته, ناخوشی قارچی و بسیاری دیگر می باشند. در جراحی پلاستیک نیز عصاره های بره موم را برای تسریع در التیام زخم و کاهش پیشرفت بافت زخمی بکار می برد.

همچنین استعمال خارجی مستقیم عصاره های اتانول یا پمادهای فشرده حاوی 33% بره موم نتایج خوبی در استفاده های دامپزشکی برای التیام جراحت و زخم ها نشان داده است.

  1. کاربرد در مواد غذایی

به خاطر فعالیت های آنتی اکسیدانی, ضد میکروبی و ضد قارچی بره موم, این ترکیب را به عنوان ماده ی نگهدارنده به ترکیبات مواد بسته بندی غذایی اضافه می کنند. طولانی کردن نگهداری ماهی منجمد تا 2 الی 3 برابر به وسیله مولفان مختلف ذکر گردیده است. اضافه نمودن فقط 30 ppm بره موم به جیره های غذایی مرغ های تخم گذار, تولید تخم مرغ, تبدیل غذا و وزن مرغ ها را تا 5 الی 6 درصد افزایش داده است. همچنین افزایش وزن اضافی تا 20% برای جوجه های کبابی را وقتی که 500 ppm بره موم به جیره های غذایی آنها اضافه گردید, گزارش شده است.

  1. کاربرد سنتی

در اروپا و شمال آفریقا, خواص التیام زخم توسط بره موم از زمان مصریان, یونانی ها و رومی ها شناخته شده بود. فرآورده های دارویی حاوی بره موم برای معالجه عفونت های دهان و گلو و همچنین پوسیدگی استخوان یا دندان استفاده می شده. همچنین بره موم به طور متداول در ضد آب نمودن ظروف و چوب, چسب, تهیه نخ کمان و طبل های زهی استفاده می شده.

  1. سایر موارد مصرف بره موم

زنبورداران با مالیدن بره موم آب شده همراه با موم و یا حل شده با یک محلول آمونیاکی درون کندو, برای جذب زنبورهای تقسیم شده و مهاجر استفاده می کنند. تهویه ی کافی و در معرض جریان هوا قرار دادن کندو بعد از رنگ آمیزی با محلول بره موم ضروری می باشد. پژوهش ها در مورد کاربرد بره موم در آفت کش ها و قارچ کش ها هنوز در مرحله آزمایش می باشد.

اکثر بررسی ها در کشورهای اروپای شرقی به عمل آمده است. کار عملی و تحقیقات زیادی نیز در کشور چین انجام می گیرد اما استخراج این اطلاعات تنها به علت سختی ترجمه متون چینی مشکل است. تحقیقات پزشکی اروپای غربی و آمریکای شمالی اکثر این منابع اطلاعاتی بسیار مفید را نادیده گرفته اند.

روند فعلی تکنولوژی برای بازگشت به روش های محیطی سالمتر و روش های تولید انرژی با شدت کمتر در بسیاری از کشورهای توسعه یافته, افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان و رشد بازارها برای تولیدات گران تر, ممکن است به رشد قابل ملاحظه ای در مصرف و کاربردهای جدید بره موم, به ویژه در مواد آرایشی و فن آوری مواد غذایی منجر شود.

{ www.beytoote.com }

پیروز و سلامت باشید

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا