فروش ملکه کارنیکا
آموزش

زنبورداری ارگانيک, عسل ارگانيک

به نظر می آید اگرچه هيچ چيز طبيعی تر, خالص تر, سالم تر, پاک تر و شيرين تر از عسل وجود ندارد, ولی با اين وجود از قديم الايام تاكنون از چهار ويژگی طبيعی بودن, خالص بودن, پاک بودن, سالم بودن و شيرين بودن به عنوان معيارهای سنجش كيفيت عسل بهره گرفته شده است. امروزه هم توليد كنندگان, هم بازار و هم مصرف كنندگان, به دنبال توليد و مصرف عسل ارگانیک هستند.

در صنعت زنبورداری نيز نظير آنچه در 50 سال گذشته در بخش كشاورزی اتفاق افتاد, برای حل مشكلات مربوط به آفات و بيماری های زنبورها و همچنين برای پاسخگويی به نياز روزافزون مصرف كنندگان, گرايش فزاينده ای به مصرف مواد شيميايی ايجاد شده است.

اين رهيافت به همراه پديده جهانی شدن تجارت, موجبات گسترش برخی آفات و بيماری های زنبور عسل نظير كنه واروآ را فراهم ساخته اند و در نتيجه زنبورداران مجبورند برای كنترل آفات و بيماری ها, مقداری از مواد شيميايی را در درون كندوها به كار گيرند كه بخشی از اين مواد شیمیایی به عسل توليدی راه خواهد يافت.

زنبورداری ارگانيک, پديده ی به ظاهر جديدی به منظور مواجهه با تغييرات جهانی مديريت زنبورداری و به ويژه گسترش آفات و بيماری ها و كنترل آن ها می باشد. امروزه گرايش به سمت روش های زنبورداری ارگانيک در كشورهای مختلف ( البته همراه با عيب و نقص ) آغاز شده است.

بر اساس آمار فائو, فقط 6 درصد از زنبورداری های كشور های اروپايی از نوع زنبوردارهای ارگانيک گواهينامه دار می باشند و در كشورهای در حال توسعه تقريبا هيچ زنبورداری ارگانيک گواهينامه داری وجود ندارد. با وجود اين, بيشتر عسل های صادر شده از كشورهای در حال توسعه, حتی آنهايی كه فاقد گواهی هستند, از نظر كيفيت دست كمی از عسل های ارگانيک كشورهای اروپايی ندارند.

زنبورداری ارگانيک برای توليد محصولات مختلف خود شامل عسل, موم, گرده, بره موم و ژله رويال می بايست از اصول و معيارهای مشابهی كه برای توليد محصولات دامی ارگانيک تعيين شده و نيز از قوانين توليد غذاهای ارگانيک تبعيت نمايد. لذا روش های مديريتی, منابع غذايی, مواد مصرفی, روش های پيشگيری و درمان بيماری ها, بايد با دقت كامل انتخاب و به كار گرفته شوند.

يكي از اهداف اصلی زنبورداری ارگانيک, توليد عسل ارگانيک است. منظور از عسل ارگانيک, عسلی است كه با توجه به قوانين و دستورالعمل ها و استانداردهای موجود, توليد, عمل آوری, بسته بندی و عرضه گرديده است. توليد كنندگان, كارخانه داران و عمل آورندگان عسل ارگانيک موظفند كه خود را به ثبت برسانند و كليه اسناد و مدارک مربوط به توليد عسل ارگانيک خود را جهت پيگيری ها و بررسی های بعدی در نزد خود محفوظ نگه دارند. هر نوع تخلف و سرپيچی از قوانين و مقررات و استانداردهای تعيين شده به ابطال پروانه كسب و جمع آوری توليد از سطح بازار منجر خواهد شد.

تمام كشاورزان و زنبوردارانی كه مجوز توليد عسل ارگانيک دارند و كارخانجات و عمل آورندگان عسل ارگانيک, به صورت ساليانه مورد بازديد و بررسی قرار می گيرند. گاهی نيز اين بازديدها و بررسی ها به صورت تصادفی و بر اساس نمونه گيری انجام می شود.

در بازديدها و بررسی هايی كه از اين محل ها انجام می شود, ميزان رعايت و يا تخلف و سرپيچی از استانداردها, وضعيت عناصر مجاز و غير مجاز مصرفی, محيط كار و توليد, وضعيت نگهداری, نحوه عمل آوری, بسته بندی و توزيع نيز مد نظر قرار می گيرند. استانداردها مرتبا به روز می شوند و توسط متوليان آن به اجرا در می آيند.

نوشتن واژه ها و عبارت های عام پسندانه ای نظير عسل طبيعی, خالص, ارگانيک, بدون دخالت ماشين و يا نوشتن آدرس توليد كننده, تلفن توليد كننده و نظاير آن در جلب مشتريان موثر است, ولی توليدكنندگان و عمل آورندگان عسل حق ندارند از اين واژه ها و عبارت ها سوء استفاده نمايند.

اگرچه تعداد محدودی از زنبورداران جهان از اصول و قوانين توليد عسل ارگانيک تبعيت مي كنند ولی بدون شک بازار مصرف عسل ارگانيک روز به روز داغ تر می شود و شمار مصرف كنندگان عسل ارگانيک افزايش خواهد يافت. به تبعيت از اين موضوع, در سال های اخير شمار موسسات, سازمان ها و يا نهادهای قانونگذار تعيين استاندارد و صدور مجوز توليد و عمل آوری عسل ارگانيک افزايش يافته است. تشكل های فوق الذكر در سطوح مختلف بين المللی, منطقه ای, ملی و محلی فعاليت دارند.

غذاهايی كه از خارج اروپا به اتحاديه اروپا وارد می گردد, بر اساس قوانين و استاندارد های موجود آن اتحاديه مورد بازبينی قرار می گيرد. برای اين كه محصولات غير ارگانيک به اشتباه به جای محصولات ارگانيک خريداری نگردد, معمولا محصولات به صورت بسته بندی شده خريداری می گردند و در روی بسته ها بايد اعداد و نشانه های محصول و به ويژه مرجعی كه آن را تایيد كرده, مشخص باشد.

در فروشگاه هايی كه محصول به صورت فله ای عرضه و به فروش می رسد, فروشندگان موظف اند مدارک مربوط به صدور گواهی را به مشتريان ارائه نمايند. در مواقعی كه اطلاعات ارائه شده توسط فروشنده نتواند مشتری را متقاعد كند, فروشنده موظف است كه اطلاعات دقيقی از محل تامين محصول را در اختيار مشتری قرار دهد تا مشتری شخصا از ارگانيک بودن محصول اطمينان حاصل كند.

از نظر اتحاديه اروپا, تمام توليد كنندگان محصولات ارگانيک و كسانی كه اين گونه محصولات را عمل آوری, بسته بندی, بازاريابی و بازاررسانی می كنند و به فروش می رسانند و حتی كسانی كه احيانا آنها را پخت می كنند بايد مجوز لازم را از مراجع قانونی مربوطه, دريافت كرده باشند.

استانداردهای زنبورداری ارگانیک و عسل ارگانيک

مجموعه ای از توصيه ها و استانداردها كه توليد كنندگان و عمل آورندگان عسل بايد مد نظر داشته باشند در زير ذكر گرديده است. اين توصيه ها و استانداردها از منابع و مراجع و نيز از استانداردهای مورد نظر تشكل های مختلف كه مسئوليت تعيين قوانين و استانداردهای عسل ارگانيک را بر عهده دارند استخراج گرديده است. اميد است كه در كشور ايران نيز بر اساس قوانين جهانی و متناسب با شرايط اقتصادی و اجتماعی كشور, قوانين, آئين نامه ها و استانداردهای عسل ارگانيک, تعيين و به كار گرفته شوند.

تامين زنبور عسل و ملكه

1 . آميخته گری و به گزينی كلنی های زنبور عسل كه منجر به افزايش مقاومت و محصول آنها گردد بلامانع است.

2 . زنبورداران بايد برای پيشگيری از انتشار بيماری ها, با در نظر گرفتن تنوع ژنتيكی, سعی كنند از ملكه های توليدی خودشان استفاده نمايند.

3 . تامين زنبور عسل از كندوهای ارگانيک و از شان های تخم كندوهای معمولی غير آلوده بلامانع است.

4 . تامين زنبور عسل از بچه زنبورهای وحشی يا بچه زنبورهای دیگر زنبورداری ها كه صرفا از شان های تخم بيرون آمده باشند بلامانع است.

5 . زنبورها و ملكه مورد استفاده بايد منشا ارگانيک داشته باشند. چنانچه دسترسی به كلنی های ارگانيک امكان پذير نباشد, به ناچار بايد از كلنی های غير ارگانيک استفاده كرد, منتها طی چند مرحله بايد آنها را اصلاح نمود.

ساخت و مديريت كندوها

1 . كندوها اصولا بايد با استفاده از مواد طبيعی ساخته شوند. استفاده از چوب و يا تخته هايی كه با مواد مصنوعی شيميايی عمل آوری شده اند, ممنوع است. از الوارها يا تخته هايی كه با استفاده از خرده چوب های مصنوعی پرس شده ساخته شده اند نبايد به منظور ساخت كندو استفاده كرد. همچنین از چوب هايی كه برای افزايش مقاومت آنها, از مواد شيميايی و سم ها استفاده شده نيز نبايد برای ساخت كندوها بهره گرفت.

2 . استفاده از تركيبات سمی بادوام در ساخت و شستشوی كندو ممنوع است.

3 . رنگ كردن صحيح كندوها عمر آن ها را افزايش می دهد. اختلاف رنگ كندوها نيز به جهت يابی راحت تر زنبورها كمک می كند.

4 . زنبورداران ورق های مومی مورد نياز خود را بايد از كندوهای خودشان تهيه كنند و يا اينكه آنها ر ا از منابع و مراكز مجاز فروش, خريداری كنند.

5 . ورقه های مومی بايد با استفاده از موم خالص زنبورها, و قاب ها نيز بايد با استفاده از چوب نو و سالم ساخته شوند. استفاده از شان ها و قاب های پلاستيكی و يا شان ها و قاب هايی كه از منشا آنها اطلاعی در دست نيست, ممنوع است.

6 . چنانچه قرار است از پنتاكلروفنل و يا مواد مشابه ديگر به عنوان محافظ چوب كندوها استفاده شود, حتما بايد با كارشناسان و يا مراجع ذيصلاح توليدات ارگانيک مشورت بعمل آيد. بايد مطمئن شوید كه مواد محافظ چوب, حاوی حشره كش ها نباشند و يا برای زنبورها مضر نيستند زيرا بعضی از محافظ های چوب, حاوی تركيبات كشنده و يا مضر برای حشرات هستند.

7 . برخی از زنبورداران در زنبورستان ها, برای حفاظت كف كندوها, آنها را در پارافين می جوشانند. اگر چه پارافين محافظ خوبی برای چوب است ولی حتما بايد با اجازه كارشناسان و مشاورين توليد ارگانيک مصرف شود. در مواقعی كه زنبوردار با مشورت كارشناسان ناگزير به استفاده از پارافين می باشد, بايد به ياد داشته باشد كه نقطه جوش پارافين پايين است لذا استفاده از آن مستلزم رعايت جوانب احتياط در مقابل خطر شعله ور شدن آن است.

8 . استفاده مجدد از شان های كندوهای معمولی كه عسل آنها استحصال گرديده در کندوهای ارگانیک, ممنوع است.

9 . هر يک از كندوها بايد دارای يک كد شناسايی عددی باشد, كه ويژگی های كندو و كلنی در آن لحاظ گردد.

محل استقرار كندوهای زنبور عسل و ایجاد زنبورستان

1 . حتی الامكان محل زنبورستان ها را در مناطقی انتخاب كنيد كه نظام های كشت مخلوط گياهان رواج دارند, زيرا نظام های تک كشتی باعث كاهش منابع شهد می گردند. علاوه بر اين, نظام تک كشتی به كودها و آفت كش های شيميايی نياز بيشتری دارند كه زنبورهای عسل و توليدات آنها را تهديد می كنند.

2 . محل استقرار كندوها بايد در مناطقی انتخاب شود كه فعاليت آفاتی نظير موريانه ها كم است.

3 . زنبورستان انتخابی بايد در تمام طول فصل به آب پاک و سالم دسترسی كامل داشته باشد. زنبورها به ويژه در تابستان به مقدار زيادی آب نياز دارند, لذا برای به دست آوردن آب ممكن است به استخرهای شنا, استخرهای پرورش ماهی و يا حتی كانال ها و حوضچه های فاضلاب رو آورند. اين آب ها به دليل آلوده بودن, ممكن است برای زنبورها مسئله ساز شوند, لذا پيش بينی مكان مناسب برای سيراب شدن زنبورها ضرورت دارد.

4 . كندوها بايد در مناطقی مستقر گردند كه مورد تاييد مراجع ذيصلاح است. همچنین زنبورستان ها بايد بيش از دو كيلومتر از محل های دفن زباله, فاضلاب ها, ميدان های مسابقات چوگان و گلف, مراكز ممنوعه نظامی و ميادين تير, محل های شلوغ, محدوده های ترافيک, صنايع و كارخانجات آلاينده و بودار مثل كارخانجات دباغی, كوره های آجرپزی و سفالگری, دامداری ها و مرغداری ها, و گياهان گلداری كه به وسيله سموم شيميايی سمپاشی شده اند فاصله داشته باشند. زنبورستان ها بايد به جاده دسترسی داشته باشند ولی بهتر است با بزرگراه های پر تردد فاصله داشته باشند. در برخی از كشورها وزارت كشاورزی در سايت های اينترنتی نقشه اراضی و زنبورستان های ارگانيک و ممنوعه را در معرض ديد علاقمندان قرار می دهند.

5 . چنانچه متوجه شديد كه قرار است مزارع و يا باغات منطقه را سمپاشی كنند و يا آنكه آب های جاری منطقه به سموم آلوده شده اند, بايد كندوها را در زمان مناسب كوچ دهيد و به نقطه مناسب ديگری ببريد. چنانچه كندوها را 2 تا 3 كيلومتر جابجا كنيد, زنبورها در بازگشت سرگردان می مانند و نمی دانند چه بكنند. توصيه شده است كه به عنوان يک قاعده, كندوها را به اندازه كم تر از 90 سانتی متر يا بيشتر از 5 كيلومتر جابجا كنيد. چنانچه كندوها را به اندازه كمتر از 90 سانتی متر تغيير دهيد, دريچه پرواز را بايد در محل جديد به اندازه دريچه پرواز قبلی تنظيم كنيد تا زنبورها راه خود را گم نكنند. اما اگر محل زنبورها را به اندازه بيشتر از 5 كيلومتر جابجا كنيد, زنبورها الگوی پرواز قبلی را فراموش می كنند و برای محل جديد الگوی جديد طراحی خواهند كرد.

6 . به واسطه مسافت طولانی كه ممكن است زنبورهای در حال چرا در جهت های مختلف پرواز كنند, نمی توان دامنه چرای آنها را صرفا به مناطق گواهی شده, محدود كرد. لذا مناطق استقرار كندوها بايد به نحوی انتخاب شوند كه امكان دستيابی زنبورها به مواد غير مجاز به حداقل برسد.

7 . بيشتر مردم از زنبور و نيش آن می ترسند لذا ممكن است قرار دادن زنبورستان در جوار محل كار و يا اسكان مردم, احساسات و واكنش منفی آنها را برانگيزد و آنها اقدامات نامعقولی را برای از بين بردن زنبورها و يا آلوده ساختن كندو و يا عسل توليدی انجام دهند. كاشتن گياهانی نظير تمشک, شمشاد و نظاير آن در اطراف زنبورستان ها و يا استقرار زنبورستان ها در فضاهای محصور بين درختان يا گياهان می تواند زنبورها را از ديد افراد مخفی نگه داشته و در كاهش احساسات منفی آنها موثر باشد.

8 . اگر احتمال می دهيد كه اشخاص متفرقه و يا حيوانات اهلی يا وحشی به محوطه استقرار كندوها وارد می گردند, اطراف زنبورستان را با كوبيدن پايه های چوبی و چند رديف سيم خاردار محصور كنيد.

9 . زنبورداران متقاضی توليد عسل ارگانيک, بايد نقشه كاملی از مناطقی كه قرار است كندوهایشان را مستقر كنند و همچنين مناطقی كه قرار است زنبورهايشان در آن چرا كنند را تهيه نموده و در دسترس داشته باشند. در اين نقشه بايد حتی الامكان محل های استقرار بعدی زنبورستان نيز نشان داده شده باشد. در نقشه زنبورستان بايد حتی الامكان تعداد و ميزان گياهان كوهی و ارگانيک كه به ازا هر كلنی وجود دارند شامل نوع و گونه, زمان تقريبی گلدهی, تراكم گونه, تراكم گونه های رقيب, تراكم كلنی زنبورها, وضعيت جاده ها و راه ها, منابع آب, كوه ها و دره ها و… مشخص شده باشند.

10 . زنبورستان ها بايد دارای تقويم فعاليت ها باشند. در اين تقويم بايد فصل يا زمان گلدهی گياهان منطقه مشخص شده باشد. همچنين سازمان ها و نهادهايی كه به زنبورستان سركشی خواهند كرد, زمان احتمالی سركشی آنها تعيين شده باشد. همچنین بايد معلوم شود كه محل استقرار زنبورستان به دولت و يا به اشخاص حقيقی تعلق دارد.

11 . در زنبورستان ها بايد دفاتری نيز وجود داشته باشد كه كليه گزارشات و ركوردهای زنبورداری در آن ثبت و ضبط شده باشند.

تغذيه زنبورهای عسل

1 . از عسل می توان به عنوان منبع اصلی غذای زنبورها استفاده كرد. در مواقعی كه قرار است زنبورها به وسيله عسل تغذيه شوند, استفاده از عسلی كه توسط يک مرجع ذيصلاح تاييد و گواهی شده, بلامانع است.

2 . استفاده از گرده زنبور عسل كه توسط يک مرجع ذيصلاح تاييد و گواهی شده, بلامانع است.

3 . در مواقعی كه گرسنگی زنبورها حتمی است, زنبوردار بايد برنامه دقيقی برای مصرف مكمل های غذايی تهيه كند. در اين برنامه بايد منابع توليد عسل شامل شكر, شربت شكر, کنسانتره ميوه و ساير منابع غذايی برای دوره های بدون گل, مشخص شده باشند.

4 . تغذيه دستی زنبورها فقط بعد از آخرين برداشت و در زمانی كه هيچ منبع ديگری برای چرای آنها وجود ندارد, مجاز می باشد. در طول دوره توليد عسل, نبايد زنبورها را به وسيله شكر يا شربت شكر و به ويژه به وسيله مکمل های غذايی غيرمجاز تغذيه كرد.

5 . زنبوردار بايد مقداری عسل و گرده ارگانيک به منظور استفاده زنبورها در دوره خواب, در كندو باقی بگذارد.

مديريت آفات و بيماری های زنبور عسل

1 . بايد كلنی ها را سالم و قوی نگه داشت و کلنی های ضعيف را ادغام كرد و يا حذف نمود.

2 . بايد محل های سالم و مناسبی برای استقرار زنبورستان, كندوها و انبار انتخاب گردند.

3 . مرتبا باید هر دو یا سه هفته يک بار كندوها چک شوند و كندوهای مريض و يا آلوده به آفات را به دامپزشک نشان داد.

4 . سعی كنيد كه كف كندوها با زمين فاصله داشته باشند چون در غير اين صورت, كف كندو خيس می شود و با تابش خورشيد, گاز و بوی بدی از آن متصاعد می شود كه زنبورها را ناراحت می كند و يا فراری می دهد. علاوه بر اين, رطوبت كف كندو ممكن است به رشد قارچ ها و ساير عوامل بيماری زا كمک كند. رطوبت كف كندوها ممكن است سرما را نيز به درون كندو منتقل كند و موجب سرماخوردگی زنبورها در فصول سرد سال شود. از تراورس های راه آهن, سنگ, بلوک سيمانی و غيره می توان به عنوان پايه سكوی استقرار كندو استفاده كرد.

5 . زنبورداران بايد به نحوی كلنی ها و كندوها را نگهداری و مديريت كنند كه مقاومت طبيعی آنها را در مقابل آفات و بيماری ها افزايش دهند. زنبوردار بايد از چرخه زندگی و عادات زنبورها مطلع بوده و موجودات و انگل های بيماريزا را بشناسد.

6 . بايد از اسناد و مدارک مربوط به توليد عسل ارگانيک محافظت شود زيرا در برخی موارد با استفاده از اين اسناد و مدارک می توان راهكارهایی برای پيشگيری و يا كنترل آفات و بيماری ها اتخاذ نمود.

7 . بايد برای جلوگيری از تجمع و انباشت موم و ساير مواد زائد باقيمانده كه می توانند غذا و يا پناهگاه آفت ” بيد موم خوار ” را تامين كنند, تخته های كف كندو تراشيده شوند.

8 . نبايد از مواد شيميایی برای كنترل آفات و بيماری ها و برای ضدعفونی نمودن كندوها استفاده كرد. برای اين منظور, استفاده از اسيد فوليک, اسيد لاكتيک, اسيد اگزاليک, اسيد استيک, سود سوزآور, اسيد فرميک, گوگرد و باسليوس تورينجنس را با رعايت برخی نكات مجاز دانسته اند. اسيد فوليک, اسيد لاكتيک و اسيد فرميک بايد پس از پايان فصل توليد عسل مصرف شوند و 30 روز قبل از آغاز دوره جديد ساخت عسل بايد مصرف آن ها را متوقف كرد. بايد قبل از مصرف اسيد فوليک, اسيد لاكتيک و اسيد فرميک, ضرورت استفاده از آن ها كاملا محرز شده و مجوز قانونی مصرف آنها از مراجع ذيصلاح دريافت شده باشد. در برخی كشورها از جمله ايالات متحده آمریکا, مراجع ذيصلاح, مصرف اسيد فرميک را ممنوع كرده اند.

9 . استفاده از منتول, به منظور كنترل ” كنه تراشه ای يا آكاراپيس ” بلامانع و مجاز تشخيص داده شده است.

10 . كلنی های آلوده به بيماری لوک امريكايی را از بين ببريد. برخی منابع, استفاده زنبورداران از آنتی بيوتيک اكسی تتراسيكلين يا ترامايسين به منظور پيشگيری از گسترش بيماری لوک در كلنی ها را مجاز دانسته اند. استعمال آنتی بيوتيک را بايد صرفا پس از اتمام دوره توليد عسل آغاز كرد و 30 روز قبل از آغاز دوره جديد توليد عسل ارگانيک به آن خاتمه داد.

11 . استفاده از شربت شكر يا روغن حاوی شيرينی ميوه ای رنگدانه دار, برای استعمال آنتی بيوتيک هايی كه برای كنترل بيماری لوک امريكايی به كار می رود, ممنوع است.

12 . استفاده از آنتی بيوتيک در توليد عسل ممنوع می باشد مگر زمانی كه سلامت كلنی در معرض خطر باشد. در مواردی كه خطر كندو را تهديد می كند بايد بلافاصله كندو را جابجا كرد و عسل های توليدی اين گونه كندوها را نبايد جزو عسل ارگانيک گواهی شده, به حساب آورد.

13 . استفاده از مواد متوقف كننده رشد باكتری ها و ساير مواد شيميايی ممنوع است.

14 . استفاده از برخی مواد شيميايی نظير سيانيد كلسيم به عنوان ماده تدخينی ( دودزا ) و ضدعفونی كننده, ممنوع است.

برداشت و عمل آوری عسل ارگانیک

1 . توليدات مختلف يک زنبورداری كه تحت عنوان ارگانيک, برداشت, طبقه بندی و به فروش می رسند بايد از كندوهایی به دست آمده باشند كه حداقل يک مديريت ارگانيک مستمر 270 روزه بر آنها اعمال شده باشد. بديهی است كه پيش از آغاز اين دوره 270 روزه, ابتدا بايد توليدات قبلی كندو برداشت شده باشند و شان هایی كه با استفاده از موم ارگانيک تهيه شده اند نيز جايگزين شان های قبلی گردند.

2 . استفاده از دودی های مناسب, بادبزن, برس و يا تلمبه های باد برای دور كردن زنبورها بلامانع است.

3 . گرمای دود توليدی نبايد بيش از 35 درجه سانتی گراد باشد و نبايد به مدت طولانی از آن استفاده كرد. استفاده از مواد دودزا كه منشا غير طبيعی و شيميايی دارند, ممنوع است.

4 . چنانچه قصد داريد در زمان برداشت و يا عمل آوری عسل از مواد دور كننده به منظور دور كردن زنبورها استفاده نماييد, سعی كنيد مواد مورد نظر از نوع طبيعی و مجاز بوده و مورد تاييد مراجع ذيصلاح قرار گرفته باشند. به جای مواد دورکننده شيميايی از مواد دور كننده طبيعی و ارگانيک استفاده كنيد. برای مثال به جای استفاده از ماده دود كننده انيدريد بوتيريک, می توان از يک دوركننده كه منشا گياهی دارد, نظير روغن بادام مصنوعی يا بنزآلدئيد, استفاده نمود. ماده اخير توسط شيرينی پزی ها به عنوان مزه و چاشنی كیک های بادامی به كار برده می شود.

5 . رطوبت عسلی كه قرار است به عنوان ارگانيک به فروش برسد بايد 18 درصد باشد.

6 . استفاده از پرس سرد و سنگين برای استحصال عسل بلامانع است. استحصال عسل از سلول های مومی كه با استفاده از شربت شكر پديد آمده اند, ممنوع است.

7 . هنگام استحصال و عمل آوری عسل به هيچ وجه نبايد برای كاهش غلظت و چسبندگی عسل به آن آب اضافه كرد.

8 . بايد اجازه داد كه ناخالصی های عسل در اثر نيروی ثقل ته نشين گردند. برای جدا كردن ناخالصی ها و بلورهای تخم از عسل, نبايد از توری های مشبک دانه ريز و يا ساير صافی ها استفاده شود.

9 . در زمان عمل آوری عسل, نبايد عسل را با حرارت بيش از 35 درجه سانتی گراد گرم كرد. عمل آوری عسل به وسيله گرما حتی الامكان بايد در حداقل زمان انجام شود. عسل ارگانيک را نبايد با استفاده از بخاری های نفتی يا هر نوع سيستم حرارتی ديگری كه دود كند, گرم و يا عمل آوری كرد.

10 . زنبورهایی كه در طول فرايند استحصال عسل جمع آوری می شوند را بايد شستشو كرده و به حال خود واگذارده شوند و يا آنكه بايد آنها را در كندوهای مجاور قرار داد.

11 . بايد ظروف عسل را از جاهای مطمئن تهيه نمود و بايد آنها را كاملا شستشو داد. از ظروف كهنه و زنگ زده نبايد استفاده گردد. در صورتی كه زنبوردار ناگزير به استفاده از اينگونه ظروف باشد بايد سطح آنها را موم اندود كند.

12 . سطوحی كه با عسل در ارتباط هستند بايد از جنس استيل ضد زنگ, ظروف پلاستيكی مخصوص غذا, شيشه و يا رنگ های خوراكی مجاز باشند و در غير اين صورت سطوح مذكور بايد موم اندود شوند.

13 . برای رنگ آميزی سطوح بايد از رنگ های خوراكی مجاز استفاده نمود و بعد بايد آنها را با موم پوشاند. عسل را نبايد در ظرف فلزی يا گالوانيزه كه اكسيده می شوند ( زنگ می زنند ) ذخيره نمود.

14 . ظروف عسل گيری بايد در مقابل نفوذ حشرات و جوندگان مقاوم باشند. ظروف عسل گيری بايد فاقد درز و منفذ باشند تا از سرقت عسل توسط زنبورها و نيز از انتشار بيماری ها جلوگيری شود.

15 . ابزار و ادوات عسل گيری باید از قابليت شستشوی مكرر به وسيله مقادير زياد آب تازه و تميز و داغ برخوردار باشند.

نگهداری عسل و وسايل زنبورداری

1 . عسل را بايد تحت شرايط سرد در ظروف بدون منفذی كه مانع از ورود آب و هوا می شود ذخيره نمود.

2 . نبايد عسل را به مدت طولانی ( بيش از 2 سال ) ذخيره نمود.

3 . عسلی كه در حرارت بيش از 43 درجه سانتی گراد گرم شده باشد, نبايد جزو ” عسل خام  ” طبقه بندی و يا برچسب زده شود, زيرا گرما طبيعت آنزيم های عسل را عوض می كند. همچنين, طبقه بندی رنگ و درجه عسل ارگانيک بايد كاملا بر اساس استانداردهای صنايع عسل صورت گيرد. برای مثال, عسل ارگانيكی كه به عنوان ” عسل گل ” طبقه بندی می شود و برچسب می خورد بايد منحصرا با استفاده از فلور گياهی قيد شده, توليد گرديده باشد و با انواع ديگر عسل مخلوط نشده باشد.

4 . استفاده از نفتالين به منظور كنترل ” بيد موم خوار ” در عسل ذخيره شده و در ساير مواد و ابزارهایی كه در جريان توليد و عمل آوری عسل مورد استفاده قرار می گيرند, ممنوع است.

5 . سوزاندن گوگرد و منجمدسازی را از روش های مجاز برای كنترل بيد در انبار دانسته اند.

6 . بايد فهرستی از تاريخ و مقدار مواد و لوازم مصرفی تهيه نمود. اين فهرست, كار گزارش گيری توسط زنبوردار و يا بازرسان مراجع ذيصلاح را تسريع و تسهيل می نمايد و اطلاعات مورد نياز را در اختيار آنها قرار مي دهد.

{ مهندس محمد اميری اردکانی – www.amiriardakani.ir }

یک دیدگاه

  1. بسیار عالی بود ..ولی اگه بخواهیم با این شرایط عسل تولید کنیم کیلو 200000 تومن هم بفروشیم باز هم کمه..

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا