مراقبت از کندوهای زنبور عسل نقش بسزایی در موفقیت زنبوردار در سال بعد دارد. به همین علت زنبورداری را در پاییز غالبا نقطه آغاز در تامین اجتماع های نیرومند برای تولید محصول عسل در سال بعد می دانند.
هر کندو باید عسل و گرده کافی تا فرا رسیدن بهار داشته باشد. در صورت کم بودن باید از کندوهای دیگر که عسل یا گرده بیشتری دارند به آنها کمک داده شود و در صورت نبودن قاب های عسل, کندوها تغذیه مصنوعی شوند.
تغذیه مصنوعی ملکه در پاییز صرفا برای تحریک مجدد ملکه برای تخم گذاری و جبران کمبود ذخیره غذایی زمستانی است. برای تغذیه پاییزه, زنبورها باید با آب و شکر غلیظ تر به نسبت 2 به 1 یعنی دو قسمت شکر و یک قسمت آب تغذیه شوند.

معمولا در کشورمان ذخیره عسل زمستانی کندو را برحسب قاب می سنجند, یعنی برای هر قاب که دو طرف آن پر از زنبور باشد. یک قاب عسل در نظر می گیرند. برای مثال کندویی که در اواخر پاییز 5 قاب زنبور داشته باشد باید حداقل 5 قاب عسل یعنی حدود 10 کیلو گرم ذخیره زمستانی او باشد.
{ مرتضی علی آقایی نراقی }